İran, ABD'nin saldırılarının ardından Tahran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararı aldı. Bu karar dünya ticaretini derinden etkileyecek. Küresel petrolün yaklaşık yüzde 20’si, Hürmüz Boğazı’ndan taşınıyor.

İran ve İsrail'in birbirlerine karşılıklı saldırıları devam ederken ABD de İran'a saldırı düzenledi.
Saldırının ardından İran Meclisi, boğazın kapatılması yönünde karar aldı.

İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Kevseri, "Meclis, Hürmüz  Boğazı'nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı. Ancak nihai karar Milli Güvenlik Yüksek Konseyi uhdesinde” ifadelerini kullanırken, eğer nihai karar da boğazın kapatılması yönünde olursa ticari hayat yeni bir döneme girecek.

Olası kararın ardından dünya ticareti derinden etkilenecek. ABD Enerji Bilgi Dairesine göre Hürmüz Boğazı, “dünyanın en önemli petrol geçiş noktası” olarak kabul ediliyor. Küresel petrol tüketiminin yaklaşık yüzde 20’si, yani günde 20 milyon varile yakın petrol Hürmüz üzerinden geçiyor.

ABD'DEN ÇİN'E HÜRMÜZ ÇAĞRISI

ABD, İran'a saldırı sonrası Tahran yönetimi tarafından kapatılma ihtimali gündeme gelen Hürmüz Boğazı için, Çin'e İran'la temasa geçme çağrısında bulundu.

Vance, İran'ın bütün ekonomisinin Hürmüz Boğazı'ndan geçtiğini ifade ederek, "Kendi ekonomilerini mahvetmek ve dünyada karışıklığa neden olmak istiyorlarsa, bu onların kararı olur. Ama neden böyle bir şey yapsınlar ki?" değerlendirmesinde bulundu.

Dünyanın en büyük petrol üreticileri Suudi Arabistan, İran, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) ihracat rotası Hürmüz üzerinden işliyor. Katar’ın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatının da neredeyse tamamı yine bu boğazdan geçiyor. Alternatif bir deniz rotası bulunmaması, bu hattı daha da kritik hâle getiriyor.

PETROL FİYATLARI VARİL BAŞINA 130 DOLARA ÇIKABİLİR

Hürmüz Boğazı'nın kapatılması ile birlikte, küresel petrol arzı ciddi şekilde sekteye uğrayabilir. JP Morgan’ın Haziran 2025 tarihli değerlendirmesine göre, boğazın kapanması durumunda petrol fiyatları varil başına 120-130 dolar aralığına fırlayabilir.

KÜRESEL TİCARET VE SİGORTA MALİYETLEİRNDE ARTIŞ GÖRÜLEBİLİR

Enerji fiyatlarındaki artış, taşıma ve üretim maliyetlerini küresel ölçekte artırışı tetiklemesi olası görülüyor. Deniz sigortası primleri ve navlun ücretleri yükselmesi bekleniyor. Bu, özellikle petrol tankerleri için geçerli.